Superdebuut (1): Dream Theater's When Dream And Day Unite

Of dit het beste is wat Dream Theater ooit heeft uitgebracht, daarover ben ik het nog niet met mezelf eens. Maar buiten kijf staat dat When Dream And Day Unite uit 1989 een van de beste debuutalbums aller tijden is. Daarom roep ik een nieuwe rubriek in het leven: superdebuut. Vanaf nu zal ik hier af en toe mijn favoriete debuutalbums de revue laten passeren.

When Dream And Day Unite is in de zomer van 1988 opgenomen in de Kajem/Victory Studios in Gladwyne, Pennsylvania en telt acht songs. Het is het enige album van Dream Theater met zanger Charlie Dominici. Een zanger die nog het meest aan Geddy Lee (Rush) deed denken, maar uiteindelijk door de rest van de band te licht werd bevonden. Aangezien zijn stijl nogal afweek van de muzikale aspiraties van de rest van de bandleden, scheidden hun wegen niet lang na het verschijnen van het debuut. Pas drie jaar later bracht Dream Theater de opvolger uit, Images And Words, met James LaBrie achter de microfoon. Ook een prachtplaat, maar daar zullen we het hier niet over hebben. Evenmin als over de tien albums die daarop volgden (EP en liveplaten meegerekend).

When Dream And Day Unite opent met het uptempo A Fortune In Lies. En meteen is de toon gezet. Hier is sprake van een volstrekt nieuwe muzieksoort. We hadden Metallica. We hadden Rush. Maar een crossover tussen metal en progressieve rock zoals Dream Theater die introduceerde, was volkomen nieuw. Een spannende mix van relatief complexe ritmes, inventieve melodieën en een briljante instrumentbeheersing maakte van When Dream And Day Unite een muzikaal avontuur dat je niet vaak genoeg kon beleven.

De productie was op zichzelf niet eens zo goed; de plaat barste bijna uit zijn voegen. Bas, drums, gitaar en toetsen vochten om de hoofdrol, de zang vormde duidelijk een sluitpost. Toch paste de onbeholpen maar goed gedefinieerde sound prima bij de exotische mix van instrumentale krachtpatserij en strakke songstructuren. Want al op haar debuut laat Dream Theater horen dat muzikaal vakmanschap niet per se hoeft te conflicteren met compositorische zeggingskracht. Oké, de maatsoorten waren niet echt voor de hand liggend. En teksten die wél ergens over gingen, waren (en zijn!) ook vrij zeldzaam. En misschien klinken sommige nummers anno 2007 wat gedateerd (The Killing Hand), maar dat geldt voor de meeste monumenten. Want dat is When Dream And Day Unite. Een monument. Een monument van een nieuwe generatie rockmuziek. Waarbij goed kunnen spelen wél een pré was. En gitaar- en bassolo’s nog mochten.